Ruim 1.100.000.000 euro. Dit bedraagt het totaal aan geschatte dealomvang van overnames in de accountancysector van het afgelopen jaar. De grootte van dit bedrag komt niet als een verrassing voor degenen die de markt de laatste tijd gevolgd hebben. De vraag is niet óf er nog meer overnames zullen volgen, maar wie de volgende kandidaten zijn. In sommige opzichten zijn deze marktbewegingen niet nieuw. Consolidatie is immers van alle tijden. Nog niet zolang geleden spraken we over een ‘Big Eight’, maar door een aantal overnames en de spectaculaire ondergang van Arthur Andersen werd dit aantal gereduceerd tot vier.

Wat wel nieuw is, is dat private equity de aanjager hiervan lijkt te zijn. Sinds de aankondiging van de acquisitie van De Jong & Laan door Waterland in september 2022 zijn nog eens drie andere partijen tot de controlemarkt toegetreden. Hoge marges en een recessiebestendig businessmodel vormen een onweerstaanbare prooi. Door de snelle groei van kantoren die met een oorlogskas op pad gaan, kunnen zij die het zonder deze steun doen niet achterblijven. Zo laat 2022 een merendeel aan overnames door private equity zien, maar is in 2023 de totale dealwaarde van reguliere kantoren groter. Actie is reactie.[1]

Private equity als katalysator voor marktconsolidatie is een bekend fenomeen met wisselend succes. De afgelopen jaren zijn er talloze voorbeelden van markten die eerst ex- en vervolgens imploderen door de grote in- en uitstroom van geld. Ik noem maaltijdbezorgers, elektrische scooters of flitsbezorgers. Gorillas, Go of Flink. De strijd om marktaandeel kan slachtoffers maken. Ook de AFM heeft haar zorgen al geuit om de toegenomen commerciële druk.

Artikelen over de marktbewegingen duiken de laatste tijd vaak op. Wat ik daarin mis is het perspectief van de jongere garde. Hoe vinden wij het eigenlijk om voor een accountantskantoor met externe financier te werken? Er zijn meerdere wegen naar Rome, maar uiteindelijk stapt een dergelijke partij alleen in als er een rendement te behalen valt dat voorheen ongerealiseerd bleef. In een sector gedomineerd door overwerk vraag ik mij af hoeveel efficiëntieslagen wij denken te kunnen behalen.

Innovatie is daarom voor investeerders de heilige graal. Juist om te zorgen dat de kwaliteit gewaarborgd blijft. Want een accountantskantoor dat voldoende zekerheid biedt, heeft geen bestaansrecht. De visie is dat de toetreding van private equity de mogelijkheid tot flinke investeringen met zich meebrengt. Al is het nog maar de vraag hoeveel van de initiële investering overblijft nadat de partners zijn uitgekocht. Daarnaast zouden partners niet over een langetermijnvisie beschikken omdat zij door het partnermodel een incentive hebben om aan het einde van het jaar een groot deel van de winst uit de onderneming te onttrekken. Hebben beleggers met een beleggingshorizon van vijf tot zeven jaar deze dan wel?

Dat wil niet zeggen dat de toetreding van private equity zonder reden is. Mijn hoop is dan ook dat deze ontwikkeling de sector wakker schudt. Als wij niet willen innoveren, dan doen anderen dat voor ons. Dat komt echter wel met een prijskaartje. Uiteindelijk is de intrede van private equity in de accountancymarkt een experiment waarvan de uitkomst nog onzeker is. Terugkomend op de hamvraag, ik hoef geen proefkonijn te zijn.

[1] Een vergelijking die ik overigens schaamteloos heb overgenomen uit het rapport van BHB Dullemond in de bronvermelding.

Bronnen

Agema, M., & Quapp, J. (2024). Overnamemonitor Accountancy- & Administratiemarkt 2022 & 2023 (Eerste druk). BHB Dullemond overnames en advies B.V.

https://www.accountant.nl/siteassets/accountant.nl/diversen/bhb-dullemond-online-overnamemonitor-accountancy-online-feb24.pdf

Autoriteit Financiele Markten (AFM). (2023, 17 april). Private-equity-investeringen in  accountancysector; houd oog voor het risico. afm.nl.

https://www.afm.nl/nl-nl/sector/actueel/2023/april/private-equity-accountancysector

Ewout Brouwers: ‘Accountantskantoren met partners steken vrijwel nooit geld in innovatie’. (2024, 7 maart). FD.nl.

https://fd.nl/bedrijfsleven/1507550/accountantskantoren-met-partners-steken-vrijwel-nooit-geld-in-innovatie

Foley, S., Gara, A., & Massoudi, A. (2024, 5 februari). Private equity buys majority stake in US accounting firm Baker Tilly. Financial Times.

https://www.ft.com/content/ca7d9384-7255-4b43-a84e-01a8b48b232d