Perry van der Meer is werkzaam als IT-Data Specialist bij Confirm Accountants en volgt de Master Accountancy aan de Nyenrode Business Universiteit.

Het is een rustige avond begin oktober. Het wordt weer vroeg donker en de temperaturen schieten omlaag. Dat klinkt als een perfecte avond om je favoriete Netflix-serie weer eens aan te slingeren, maar ik besluit om het Algemeen Overleg Accountancy van de Tweede Kamer terug te kijken. Enige interesse in de toekomst van ons beroep kan geen kwaad, toch?

Mijn aandacht valt op VVD-Kamerlid Van der Linde, die de angst uitspreekt dat de accountant het ‘duizend-dingen-doekje’ dreigt te worden. Het takenpakket zou alsmaar verder worden verbreed naar bijvoorbeeld EDP-audits, milieuaudits en fraudebestrijding.

Dat de accountant een duizend-dingen-doekje dreigt te worden onderschrijf ik volledig. Sterker nog: ik durf te beweren dat dat al het geval is. Van de hedendaagse accountant wordt verwacht dat hij kennis heeft van organisaties, informatietechnologie, statistiek en natuurlijk audit, terwijl dat eigenlijk vier opzichzelfstaande vakgebieden zijn.

De huidige Accountancy-opleidingen zitten boordevol met drie van deze vier vakgebieden, maar échte aandacht voor informatietechnologie ontbreekt. In mijn eigen studietraject zijn er bijvoorbeeld maar twee vakken waarin de nadruk echt op IT ligt. Dat staat in geen enkele verhouding tot de semesters vol met lesstof voor die andere vakgebieden. En dat terwijl we op het gebied van IT de komende jaren júist het verschil kunnen maken.

De accountant heeft een wettelijke plicht om iets zinnigs te zeggen over de geautomatiseerde gegevensverwerking en ook bij de controle van de jaarrekening wordt die IT-kennis steeds essentiëler. Die noodzaak bleek recent ook bij een van mijn klanten, waarbij alle relevante informatie voor de jaarrekening was opgeslagen in één groot datawarehouse.

Het controleteam was niet bekend met de mogelijkheden van het datawarehouse en de IT-afdeling van de klant was niet bekend met onze ‘data-wensen’ voor de controle. Zonder de juiste (basis)kennis van de accountant ontstaat er dan een communicatiekloof tussen financieel en technisch, waardoor het verzamelen van voldoende controle-informatie een kwetsbaar proces is geworden.

Mocht er in de opleiding nou aandacht zijn besteed aan databases en queries, dan was die communicatiekloof waarschijnlijk voorkomen. Het controleteam had dan op een gelijkwaardiger niveau de mogelijkheden kunnen bespreken met de IT-afdeling. Bij het extraheren van de data kan dan direct de betrouwbaarheid van de verkregen data worden vastgesteld. Al die hoeveelheden data bieden direct mogelijkheden om de efficiëntie en kwaliteit van de controle te verbeteren.

Met al onze kennis zijn we dus al jaren een duizend-dingen-doekje, maar nog wel eentje met wat gaten erin. Om die gaten bij toekomstige schoolverlaters te voorkomen, moet het curriculum van de Accountancy-opleidingen serieus op de schop. Gelukkig kun je ook zelf aan de slag: Google maar eens op ‘sql tutorial’!

Bronnen
Van der Meer, P. (2019). Implementatie van data-analyse in de accountantscontrole bij een middelgrote accountantsorganisatie (Afstudeeropdracht). Accountancy, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, Arnhem.

Tweede Kamer. (2020, 28 september). Accountancy | Debat Gemist. Geraadpleegd van https://debatgemist.tweedekamer.nl/debatten/accountancy-1