Er wacht een nieuwe uitdaging voor bedrijven en accountants met de brede en ietwat vage term ‘Sustainability’. Waar dit tot voor kort een nevenactiviteit was voor veel bedrijven, volgen de ontwikkelingen en berichtgeving elkaar in een rap tempo op. De term Sustainability wordt zelfs in de praktijk nu omgebogen naar het wat meer accurate, maar nog steeds brede, ‘Environmental, Social and Governance (ESG)’.

ESG is zeker geen nieuw thema. Uitstoot is iets wat ons al jaren bezig houdt, als ook de andere ‘sociale’ elementen vanuit ESG zoals mensenrechten (of het schenden hiervan), diversiteit, corruptie en governance ten aanzien van hoe we met mensen omgaan. Dit zijn allen thema’s die ouder zijn dan de meeste lezers van dit stuk. Gelukkig krijgt het thema inmiddels wel steeds meer (media-)aandacht.

Een greep uit de media laat verschillende onderwerpen zien. Zo wordt er geschreven over zaken als financiers die steeds meer eisen stellen aan bedrijven ten aanzien van het groen zaken doen. Of over (activistische) aandeelhouders die eisen dat bedrijven een meer ‘groene’ koers gaan varen. Er wordt gesproken over ‘the green deal’, over klimaatdoelstellingen, over aandacht voor mensenrechten en over diversiteit. Aandacht die laat zien dat onze normen en verwachtingen over hoe we met elkaar en onze planeet omgaan nu toch echt duidelijker worden uitgesproken. En aandacht die aan (commerciële) bedrijven en organisaties laat zien dat er geld verdiend kan worden met dit thema

– of belangrijker nog –

dat het niet goed omgaan met dit thema veel geld en je reputatie kunnen kosten.

Nu bedrijven en organisaties meer over deze thema’s beginnen te rapporteren, komen we ook vaker de meer negatieve kant en noodzaak van de ESG ontwikkelingen tegen. Zo lezen we ook steeds vaker over greenwashing [1] en corruptie in de leveranciersketen. Ook komt het niet zelden voor de bedrijven en organisaties worden geconfronteerd met andere vormen van criminaliteit waaronder moderne slavernij en smokkelactiviteiten. Fenomenen die direct geschaard kunnen worden onder de noemer ESG-fraude of niet naleving van wet- en regelgeving.

Het is daarom ook goed dat er nieuwe regelgeving in de maak is. Ten aanzien van verslaggeving en rapporteren activeert de EU per 2023 de zogenoemde Corporate Sustainability Reporting Directive welke veel bedrijven verplicht verslag te doen over de effecten die zij hebben op milieu- en sociale omstandigheden en vice versa de risico’s die het milieu en sociale thema’s op organisaties hebben. Denk hierbij dus niet enkel aan de uitstootcijfers, maar ook aan de sociale aangelegenheden zoals de eerder genoemde mensenrechten, corruptie en diversiteit.

En laat dit nu net ook thema’s zijn die nog niet altijd zijn opgenomen in de governance, laat staan in de (fraude-)risicoanalyses van onze klanten. Er is dus werk aan de winkel om razendsnel en in 2023 klaar te zijn voor de invoering hiervan om het doel van de EU directive te behalen, namelijk een betrouwbaar en objectief inzicht vergeven in de ESG inspanningen van grote bedrijven.

Anders dan nu veelal het geval is, moet al deze informatie getoetst worden door accountants om de betrouwbaarheid hiervan te vergroten. Dat is een forse uitbreiding op de huidige verslaggevingsverplichtingen. Voor ons als accountants is het van belang op de hoogte te zijn van de risico’s en risicofactoren die hiermee gepaard gaan. Dit soort factoren kunnen er namelijk toe leiden dat de jaarrekeningen of andersoortige verslagen een onjuiste representatie geven van de werkelijkheid.

Zijn jij en je klanten hier al op voorbereid? De mijne zeker niet allemaal. Gister was de tijd om dit gesprek aan te gaan, want voor we het weten is het 2023!

[1] Greenwashing: het zich groener of maatschappelijk verantwoordelijker voordoen dan een bedrijf of organisatie daadwerkelijk is. Men doet alsof men weloverwogen met het milieu en/of andere maatschappelijke thema’s omgaat dan dat feitelijk onderbouwd kan worden.