Veel studenten starten hun carrière in de accountancy gelijk na het VWO. Tijdens dit duale traject volg je in gemiddeld 4,5 jaar de bachelor Accountancy waarbij je één dag per week college volgt en de overige dagen bij (doorgaans) een accountantsorganisatie werkt. Het staat bekend als een pittig en leerzaam traject. Hoewel de meeste studenten na hun bachelor doorstromen naar de master, is dat niet voor iedereen het geval. De redactie ging met oud-studenten Saritha Middelburg en Tim Jacobs in gesprek over wat hun overwegingen waren om de accountancy te verruilen voor een andere branche, hoe zij de opleiding hebben ervaren en welke vruchten zij hier nog steeds van plukken.

Saritha Middelburg
Saritha startte na de middelbare school met de bachelor en ging bij een Big Four aan de slag. Na de bachelor accountancy besloot zij om psychologie te gaan studeren aan de Universiteit van Tilburg, waarbij ze nu in het laatste jaar zit en bezig is met haar scriptie. Hierna wil zij zich specialiseren in klinische psychologie. Momenteel werkt zij nog steeds bij hetzelfde Big Four kantoor, maar nu als HR adviseur.

Na het eerste half jaar ontstond al twijfel of de accountancy wel goed bij haar paste. “Ik vond de studie heel leuk, omdat deze vrij breed is. Het werk was echter heel specifiek op auditing gericht en dat trok juist minder mijn aandacht.” Ze wilde het toch gewoon een kans geven, maar na een tijdje sloeg de twijfel weer toe. “In het derde jaar heb ik met mijn werkgever besproken dat dit niet is wat ik wil. Wel was ik vastberaden om de studie gewoon af te maken.” Een specifieke trigger die haar weer deed twijfelen, was er niet. “Toen de interimcontrole weer van start ging, zag ik ertegenop om weer de hele cyclus van de jaarrekeningcontrole te doorlopen. Ik wil snel resultaat zien; in de psychologie is het resultaat sneller en concreter terug te zien bij een individu. Natuurlijk lever je als accountant toegevoegde waarde, maar dat is vooral maatschappelijk en op de lange termijn.”

Haar werkgever was verbaasd toen zij het nieuws aankondigde. “Tegelijkertijd dacht mijn werkgever wel met mij mee. Voor mensen met een achtergrond in de psychologie, zijn er in het bedrijf mogelijkheden binnen HR. Het bedrijf miste een linking pin tussen de business en HR. Ik had zelf helemaal niet nagedacht over deze optie, maar ik vond het een leuk idee om die rol te vervullen die speciaal hiervoor is gecreëerd. Mijn huidige functie bestond op dat moment nog niet.”

Spijt heeft ze absoluut niet gehad van haar keuze om accountancy te studeren. Ze heeft zich in een korte tijd ontzettend snel kunnen ontwikkelen. “Bij de opleiding ontwikkel je een sterk doorzettingsvermogen, omdat het een pittig traject is. Zowel door de studie als door mijn werk heb ik mezelf analytisch goed kunnen ontwikkelen. Daar heb ik bij mijn huidige opleiding erg veel aan. Ik ben in staat om op basis van de gedragskenmerken die iemand vertoont, snel te diagnosticeren aan welke psychische stoornis iemand zou kunnen lijden.” Haar studiegenoten verbazen zich over de verantwoordelijkheden die zij heeft bij haar huidige functie. “Het is bij een voltijdopleiding als psychologie toch niet heel gewoon om zulk werk te combineren met de opleiding. Ik weet het dankzij het ontwikkelde doorzettingsvermogen meestal te combineren.”

Haar accountancystudie heeft haar niet alleen veel kennis en vaardigheden gebracht, maar heeft haar ook geleerd wat ze juist niet leuk vindt. “Je ziet als beginnend accountant veel verschillende bedrijven en komt er al gauw achter welke branches en sectoren het best bij je passen. Daarnaast zie je ook gedetailleerd het werk van de klant. Los van de inhoud, leer je ook heel goed omgaan met klanten en met weerstand vanuit klanten.”

Als ze terugblikt op de start van haar studie, zijn er toch een paar dingen die ze zichzelf had willen meegeven voordat ze haar studie begon. “Niet alles hoeft perfect te zijn. Focus op het heden in plaats van de toekomst. Ik was op die leeftijd vooral bezig met het bepalen van lange termijn doelen en de weg ernaartoe. Achteraf blijkt dat ik me veel zorgen maakte over onnodige dingen. Uiteindelijk kan er in de tussentijd veel veranderen en komt alsnog alles op z’n pootjes terecht.”

Tim Jacobs
Tim startte na een eerdere opleiding met de bachelor en ging bij een klein samenstelkantoor aan de slag. Gaandeweg besloot hij om de opleiding niet af te maken. Door middel van bijscholing heeft hij zichzelf leren programmeren en beheerst hij nu diverse programmeertalen. Hij ontwikkelt applicaties die in webbrowsers lopen en geeft leiding aan klein team van programmeurs.

Tijdens zijn eerdere opleiding, wist hij nog niet heel goed wat hij wilde doen. Zijn vader zat ook in de accountancy. Hij veronderstelde dat hij ook goed in het vak zou zijn en koos ervoor om van opleiding te veranderen en de opleiding accountancy te gaan volgen. “In de loop van 2017 ontstond bij mij het gevoel dat dit niet voor mij was weg gelegd. Doordat ik in de samenstelpraktijk zat, had ik wat minder aansluiting bij de controlepraktijk. Ik had daarnaast een klantpakket waar weinig verandering in zat, waardoor ik het werk als repeterend ging ervaren.” Pas één jaar later accepteerde hij dat hij voor zichzelf moest kiezen en ging hij heel goed nadenken over wat hij nou écht wilde. “Bij toeval kwam ik online in aanraking met het ontwikkelen van applicaties. Het trok gelijk mijn aandacht en ik besloot om informatie erover op te zoeken. Ik ging mezelf bijscholen door cursussen te volgen. Toen ik eenmaal ging solliciteren, was het bij de eerste sollicitatie al raak. Ik haal ontzettend veel energie uit het creëren van nieuwe dingen. Er zit pure logica achter, het is veel uitpluiswerk.”

Aan de opleiding heeft hij veel kennis en ervaring over gehouden en ook vooral een leuke tijd. “Je leert overzicht te verkrijgen en te behouden over het geheel en je bent in staat om dwarsverbanden te zien. Het is niet alleen voor mijn analytisch denkvermogen goed geweest, maar ook heb ik er een zekere no-nonsensementaliteit aan over gehouden. Je leert al vanaf het begin hard werken. Je moet bepaalde doelen bereiken, waarvoor je ook de klant nodig hebt. Je leert in de communicatie richting de klant de juiste balans tussen resultaatgerichtheid en een passende toon te vinden.” Die communicatieve vaardigheden helpen hem in zijn dagelijks werk bij de afstemming met de klant. Ook de gewenning aan hard werken is hem goed van pas gekomen. “Voor de bijscholing is veel wils- en daadkracht nodig. Ik heb de leertechnieken die ik tijdens de opleiding heb opgedaan, kunnen toepassen bij de extra cursussen die ik heb gevolgd.”

Deels heeft hij er spijt van dat hij niet voor deze richting koos toen hij achttien was. “Vooral omdat ik dan heel goed was geweest in dit vak en ik een volwaardige opleiding had kunnen volgen. Met zelfstudie kom je er wel, maar je mist soms wat affiniteit.” Overigens heeft hij er geen spijt van dat hij zijn opleiding accountancy niet heeft afgerond. “Dan zou ik nu nog bezig zijn geweest met iets wat ik niet leuk vind. Ik was goed in het werk, maar dat is geen duurzame basis voor een succesvolle carrière. Je kunt iets langdurig goed doen, maar als je het niet leuk vindt, dan houdt het snel op.  Ergens vind ik het voor mijn cv misschien wel jammer dat ik het niet heb afgerond.” In zijn huidige vakgebied is een diploma overigens een pre en geen harde vereiste. Bijscholing is binnen deze sector heel gewoon.

Tot slot zijn er nog een paar dingen die hij studenten die een opleidingskeuze moeten maken wil meegeven. “Denk heel goed na over wat je leuk vindt en verken op basis daarvan wat de mogelijkheden zijn. Kijk vooral naar jezelf en laat je niet leiden door je omgeving.” Uiteraard is het niet geheel te voorkomen dat je toch een verkeerde keus maakt. “Heb in dat geval gewoon het lef en kies voor iets anders. Natuurlijk bestaat er wel een verschil tussen een kans aangrijpen en simpelweg stom doen. Gooi niet gelijk alles overhoop. Met één uur per dag bijscholen kom je al een heel eind.” Uiteindelijk blijft het een afwegingskwestie. “Ik vond het het niet waard om twintig tot dertig jaar lang iets te doen wat ik niet leuk vind. Ik heb het risico genomen en heb er geen seconde spijt van gehad.”