Mattijs Dellemijn stapte ruim twee jaar geleden over van de controlepraktijk bij Grant Thornton naar de afdeling Financial Accounting Advisory Services (FAAS) van EY. Een gesprek over zijn ‘Life after Audit’.

Wat doe je precies bij FAAS?
“Bij FAAS adviseer ik klanten met externe verslaggevings- en interne beheersingsvraagstukken. Interne beheersingsvraagstukken zijn bijvoorbeeld het ontwerpen, ontwikkelen en implementeren van een internal control framework of het assisteren van bedrijven bij de voorbereiding op de controle van de accountant. Bij externe verslaggevingsvraagstukken moet je denken aan het helpen van bedrijven bij het interpreteren van nieuwe IFRS standaarden en de impact daarvan op hun bedrijfsmodel of het begeleiden van klanten om van Dutch GAAP over te stappen op IFRS.

Intussen ben ik nog bezig met de praktijkopleiding, ik heb twee controleklanten om de vlieguren te maken voor de RA-titel. Over drie maanden loopt mijn laatste semester af en ga ik mijn praktijkscriptie schrijven.”

Wat is de link tussen accountancy en wat je nu doet?
“Ik houd me nu bezig met de drie hoofdvakken van de accountantsopleiding, maar dan vanuit een adviserende rol in plaats van een controlerende invalshoek. De werkzaamheden liggen ook veel in het verlengde van de accountantscontrole. Issues waarmee bedrijven naar ons toe komen om op te lossen vloeien bijvoorbeeld vaak voort uit de management letter die een accountant schrijft.”

Waarom koos je destijds je voor een deeltijdopleiding Accountancy?
“Ik ben ooit begonnen met bedrijfswetenschappen, maar daar miste ik de toepassing in de praktijk. Via vrienden van vrienden die accountancy aan Nyenrode studeerden hoorde ik dat je daar wel meteen met die toepassing bezig was. Op de open dag van Nyenrode ben ik vervolgens enthousiast geraakt en heb ik besloten om over te stappen naar de deeltijdstudie.

Mijn verwachtingen klopten: het pluspunt van de deeltijdstudie is dat je direct in de praktijk kan toepassen wat je leert op de studiedagen. Hoe verder je in de opleiding komt hoe beter de vragen zijn die je kunt stellen aan klanten en collega’s. Als ik het over zou mogen doen zou ik deze studie ook nu weer kiezen.

Welke vakken spraken je het meeste aan in de accountantsopleiding?
“In het begin waren dat de BIV-vakken, omdat daar de meest sprekende theorieën aan te pas kwamen. Uiteindelijk vond ik het schrijven van de scriptie het leukste gedeelte van de studie, hoewel ik dat niet had verwacht. De meesten zien de scriptie als een moetje. Ik vond het mooi om mijn gedachten en verwachtingen onderbouwd door theorieën op papier te zetten en om deze te toetsen aan een echte dataset.

Mijn scriptieonderzoek bevestigde ook wat ik tijdens de studie had geleerd, dat besluitvorming wordt beïnvloed door beloningen. Het is leuk dat je dat zelf uit die data kunt halen. De masterscriptie maakt het echt een universitaire studie.”

Hoe heb je het dagelijkse werken en studeren in de accountancy ervaren?
“Vooral in het begin van de studie was het soms lastig om keuzes te maken: ik wilde drie keer per week sporten en had allerlei sociale verplichtingen én de studie en het werk. Toen liep ik wel eens tegen de lamp en heb ik een kleine studieachterstand opgelopen. Toen ik verder kwam in de studie werd de studielast nog wat groter. Dan weet je dat je soms privétijd moet opofferen om aan alle verplichten te voldoen en iedereen tevreden te houden. Werkgevers werken overigens altijd goed mee zolang je van tevoren goed aangeeft wanneer je tijd nodig hebt om te studeren voor een tentamen.

Ik vind de accountancy een heel goede leerschool. Je kunt overal een kijkje in de keuken nemen wat erg leerzaam is. De studie in combinatie met het werk is ook breder dan veel mensen denken. De kennis en de social skills die je opdoet gebruik ik nu nog en kun je in heel veel functies gebruiken.”

Waarom heb je besloten de accountancy te verlaten?
“Ik had het gevoel meer bezig te zijn met dossiers vullen en voldoen aan verplichtingen dan met klanten. Je ziet tijdens de controle best vaak problemen bij bedrijven waar je als accountant door tijdgebrek niet aan toekomt of door beperkingen in de regelgeving niet aan mag beginnen. En dat soort problemen zijn voor mij juist de krenten in de pap. De toegevoegde waarde binnen de accountancy was voor mij ook vaak te abstract. Als een klant bijvoorbeeld een controleverklaring nodig heeft voor de bank dan is de toegevoegde waarde vrij tastbaar. Maar als er niet direct een belanghebbende bij de jaarrekening is, is het controleren voor het maatschappelijk verkeer te abstract voor mij, ik kreeg daar niet echt gevoel bij.

Nu werk ik meer samen met de klant om problemen op te lossen, zit naast de klant in plaats van tegenover de klant. Een bedrijf komt naar ons toe met een probleem, daardoor is de toegevoegde waarde sneller duidelijk. Een groot verschil tussen adviseren en controleren is dat ik nu meer tijd heb om ergens diep in te duiken, bijvoorbeeld een nieuwe standaard IFRS goed te begrijpen. Daar was in de accountancy weinig tijd voor. Dat hoor ik ook vaak van collega’s die dezelfde stap hebben gemaakt.”

Was het voor jou een lastige keuze om weg te gaan?
“Nee, ik hoefde niet vanaf scratch te beginnen, de kennis die ik had kon ik gewoon meenemen. De keus was niet lastig. Ik wilde ook graag meer naast de klant zitten dan tegenover hem.”

Welk inzicht zou je willen delen met mensen die nu in de accountancy werken?
“Probeer zoveel mogelijk te luisteren naar de klant. Het is misschien een cliché maar bij het koffieapparaat hoor je wat er echt speelt en dat leidt weer tot aanvullende inzichten in de controle. En waar je soms door de drukte niet aan toe komt: discussieer met elkaar. Waarom doen we iets op een bepaalde wijze?

De jongere generatie wordt wel kritischer, maar de tijdsdruk wordt ook steeds groter. De checklists die nu 30 pagina’s dik zijn, worden volgend jaar 40 pagina’s. Hierdoor ben je soms teveel bezig met het vullen van de checklist in plaats van echt goed te begrijpen wat je waarom aan het doen bent. Dat leggen accountantskantoren zich zelf op als reactie op de bevindingen van de AFM. Ze kunnen wellicht beter de checklist inkrimpen en meer met elkaar stilstaan bij de hoe-en-waarom overwegingen.”

Wat hoop je over 5 á 10 jaar te doen?
“Mijn doel was altijd het afmaken van mijn studie. Die stip op de horizon wordt nu wel heel groot. Ik heb nog geen idee waar ik ben over 5 jaar, laat staan over 10 jaar. Ik leer hier iedere dag nog heel veel dus ik verwacht nog wel enige tijd werkzaam te zijn in een adviserende functie. En ooit lijkt het me leuk om voor mezelf te beginnen, maar ik zou nog niet weten waarin. Eerst maar eens de studie helemaal afronden.”